Μνήμη του Αγίου ιερομάρτυρος Πατρικίου
Ο Επίσκοπος της Προύσης
«Εφεύρε Πατρίκιος εκτμηθείς κλέος, όπερ κλέος παν Πατρικίων γηίνων».
του Αρχιμ. Νικοδήμου Παυλόπουλου
Καθηγουμένου Ι. Μ. Αγίου Ιγνατίου – Λειμώνος Λέσβου
από το βιβλίο του «Εορτοδρόμιον»
Σήμερα, ευσεβείς μου αδελφοί, πανηγυρίζομε τη μνήμη ενός αγίου πού ανήκει στη χορεία των ιερομαρτύρων. Πανηγυρίζομε τη μνήμη του ιερομάρτυρα αγίου Πατρικίου Επισκόπου Προύσης.
Από νεαρός ήταν ζηλωτής χριστιανός, σεμνός και ηθικός με πάμπολλα πνευματικά και ψυχικά προσόντα. Γι’ αυτό και ο άγιος Θεός τον εκάλεσε σε θρόνο υψηλό και τον έθεσεν επάνω στην έπαλξι και τη σκοπιά του Επισκόπου Προύσης.
Αρχιερέας και εκείνος στους δύσκολους χρόνους των διωγμών. Άλλα το ζήλο του και τη φλόγα της ψυχής του ποτέ δεν υπέκρυβε ούτε και λιγόστευε για χάριν ιδική του. Όλο και περισσότερο διηύρυνε το έργο του το κατηχητικό και φιλανθρωπικό με τη διάθεσι και το σκοπό πιο πολλούς να φέρη κοντά στο Χριστό. Και βέβαια πάμπολλους εκέρδισε στα δίχτυα του κηρύγματος του, αλλά και στόχο έδωσε στους εχθρούς της πίστεως του.
Καταγγέλθηκε ότι ήταν φλογερός οδηγός των χριστιανών της Προύσας και Επίσκοπος και αρχηγός πνευματικός και αμέσως συνελήφθη κε και παραστάθηκε στον άρχοντα Ιουλιανό τον Υπατικό. Και βέβαια ο άγιος Επίσκοπος της Προύσας εκαυτηρίασε τον άρχοντα και όλους τους εθνικούς για την άλογο πίστη τους στα είδωλα στο αργύριο και το χρυσό.
Ο δε άρχοντας Ιουλιανός επιχείρησε να τρομοκράτηση τον ήρωα της πίστεως με πολλά και δεινά βασανιστήρια, αλλά του αγίου το φρόνημα έμεινεν άπτωτο.
Και πάλιν ο Ιουλιανός επιχείρησε να μεταπείση τον ιερομάρτυρα με επιχειρήματα υπέρ των ειδωλολατρικών θεών λέγοντας μάλιστα ότι και το θερμό των ιαματικών πηγών νερό είναι δώρο των θεών των εθνικών, στους οποίους έπρεπε να πιστέψη και να απευθύνη τη λατρεία του.
Άλλα ο σοφός της πίστεως απολογητής άγιος ιερομάρτυρας Πατρίκιος αποστομωτικήν έδωκε την απάντησι στον άρχοντα τον Υπατικό. Απέδειξε με χωρία των Γραφών ότι και το θερμό και ιαματικό των λουτρών των πηγών νερό και κάθε άλλο της γης αγαθό είναι δώρο ευεργετικό του ενός και μόνου αληθινού Θεού Κυρίου δε ημών Ιησού Χριστού, ο όποιος «εποίησε τον ουρανόν και την γήν και πάντα τα εν αυτοίς».
Μάλιστα καθώς είπεν ο άγιος Πατρίκιος και ερμήνευσε τα λόγια του ο άγιος Νικόδημος «εδιώρισε δύο τόπους ο Χριστός και ο μεν ένας τόπος είναι γεμάτος από πολλά αγαθά, τα όποια έχουν να απολαύσουν οι δίκαιοι, ο δε άλλος τόπος, είναι γεμάτος σκότος και φωτιάν, εις τον όποιον έχουν να κολάζωνται οι αμαρτωλοί μετά την (κοινήν) ανάστασιν.
Μνήμη του Αγίου ιερομάρτυρος Πατρικίου
Και ότι μεν έβαλεν ο Θεός φωτιάν, όχι μόνον εις όλην την υπ’ ουρανόν κτίσιν, αλλά και εις αυτόν ακόμη τον ουρανόν φανερόν είναι. Ο γαρ Θεός δημιουργήσας τον ουρανόν και την γήν έβαλεν εις αυτά και νερόν και φωτιάν. Και άλλο μεν είναι το νερόν, το όποιον ευρίσκεται πάνω εις την γην όπερ λέγεται θάλασσα, άλλο δε είναι το ευρισκόμενον υποκάτω της γης το όποιον λέγεται άβυσσος.
Από το νερό δε εκείνο της αβύσσου ανεβαίνουν, ωσάν σίφωνες, η βρύσες και τα πηγάδια προς πόσιν και χρείαν ιδικήν μας. Από δε την φωτιάν πάλιν, όπου ευρίσκεται υπό κάτω της γης, αναβρύουν τα ζεστά νερά, και όσα μεν νερά πλησιάζουν κοντά εις την φωτιάν, αυτά ευγαίνουν ζεστά, όσα δε είναι μακράν της φωτιάς, αυτά ευγαίνουν ψυχρά.
Η δε φωτιά οπού είναι εις τα κατώτερα μέρη της γης, αύτη έχει να κολάζη, ως λέγουσι, τους ασεβείς, καθώς και το κατώτερον νερόν, το όποιον είναι παγωμένον και ονομάζεται τάρταρος, αυτό θέλει κολάζει αιωνίως τους ανθρώπους και δαίμονας, όπου εθεοποίησαν οι έλληνες, και τους τούτων λατρευτάς έλληνας».
Και επρόσθεσεν ο άγιος Πατρίκιος ότι αμυδράν εικόνα της κολάσεως και της δικαίας οργής του Κυρίου παρέχουν τα κατακαμμένα Σόδομα και Γόμορα πού αποτέφρωσεν ο Θεός για να τιμώρήση τη σαρκολατρεία και την ηδονοθηρεία των Σοδομητών.
Μικρή ακόμη ιδέα για το πυρ της κολάσεως ημπορεί κανείς να πάρη από το υφαίστιο της Αίτνας πού σε πολλά μέτρα ύψος εκτοξεύει τη λαβά του.
Έτσι λοιπόν αφού αμετάπιστος εφάνηκεν ο άγιος της Προύσας Επίσκοπος αλλά και με θάρρος επολέμησε την ψευδοθρησκεία των ειδώλων εκίνησε περισσότερον εναντίον του την οργή του άρχοντα και όλων του των υποκόμων.
Τον έρριξαν λοιπόν μέσα στη θερμή πηγή της πόλεως όπου εκόχλαζε το ύδωρ για να τιμωρήσουν το γενναίο απολογητή με του φρικτού θανάτου το μαρτύριο, αλλά ο άγιος εβγήκεν αβλαβής από τα ύδατα τα όποια ξεχύθηκαν και κατάκαψαν τους «βαλόντας». Γι’ αυτό και ο άγιος μαζί με τη συνοδεία του Ακάκιο, Μένανδρο και Πολύαινο εδέχτηκαν τον δια ξίφους θάνατο και έτσι από κοινού και με χαρά ήπιαν του μαρτυρίου το ποτήριο.
Έτσι αδελφοί μου, αμυνόταν και πολεμούσαν οι παλαιοί χριστιανοί και ποιμένες του νέου λαού της χάριτος.
Σκοπόν είχαν ένα και μόνο. Να προφυλάξουν το ποίμνιο της Εκκλησίας του Χριστού από τους βαρείς λύκους, τους εχθρούς και διώκτες της πίστεως. Και για να το επιτύχουν αυτό απελογούντο και υπερμαχούσαν για την πίστι των, επιστράτευαν όλη τη σοφία των και τη μάθησί των και με επιχειρήματα αδιάσειστα κατωχύρωναν την πίστι των και αποστόμωναν τους αντιπάλους των.
Και το ακόμη σπουδαιότερο επισφράγιζαν την ομολογία της πίστεως των με το τίμιο αίμα των και το ιερό μαρτύριο των.
Τέτοιοι πρέπει να αναδειχθούμε όλοι μας, αδελφοί μου, ομολογηταί θερμότατοι της πίστεως, μαχηταί ατρόμητοι και θύματα εθελόθυτα της αγίας μας Ορθοδοξίας.
Μόνο με τη θυσία εξασφαλίζεται η νίκη.
