-Άποψη από το Παγκράτι, και μπροστά φαίνονται τα ερείπια του ναού του Σταυρωμένου Πέτρου, στα θεμέλια του οποίου κτίστηκε ο ναός του Αγίου Σπυρίδωνος, ημερομηνία άγνωστη:
Αθήνα:Φωτογραφίες μιας άλλης εποχής(εικόνες+βίντεο)
Αρκετά χρόνια πριν η Αθήνα ανοικοδομηθεί και οι περιοχές καλυφθούν από πολυόροφες πολυκατοικίες, η εικόνα της πρωτεύουσας ήταν εντελώς διαφορετική.
Τρία μεγάλα ποτάμια διέρρεαν το λεκανοπέδιο, ενώ υπήρχαν επίσης πηγές και ρέματα σε διάφορα σημεία της πόλης. Τα μεγάλα ποτάμια τα οποία αναφέρονται από τα αρχαία χρόνια ήταν ο Ηριδανός, που ξεκινούσε από τον Λυκαβηττό, διέσχιζε την αρχαία πόλη και έρρεε προς την Πλατεία Συντάγματος και συνέχιζε την πορεία του προς τον Κεραμεικό και την Ιερά Οδό. Ο Κηφισός ήταν ο μεγαλύτερος ποταμός της Αττικής και πήγαζε από έναν κόμβο ανάμεσα στην Πάρνηθα και την Πεντέλη και κινούνταν παράλληλα με τη σημερινή οδό Αθηνών- Λαμίας.
Ο Ιλισός ξεκινούσε από τις πλαγιές του Υμηττού και κατέληγε στο Φαληρικό όρμο.. Ο περιηγητής Η. Johnson, ο οποίος είχε επισκεφθεί την Αθήνα στα μέσα του 19ου αιώνα έγραφε: «Ο Ιλισός με την ερειπωμένη πηγή της Καλλιρρόης δεν είναι παρά ένα αξιοθρήνητο ρέμα… Τα νερά του δεν χρησιμοποιούνται πια για τις ιερές καθάρσεις, γιατί μέσα τους τσαλαβουτούν πλύστρες».
Ο Ιλισός είχε ξεκινήσει να καλύπτεται επί Μεταξά και μπαζώθηκε εξ ολοκλήρου επί Καραμανλή, τότε που η πόλη αναμορφώθηκε στον βωμό της “αντιπαροχής” και της “ανοικοδόμησης”. Τη δεκαετία του ’60 νεοκλασικά κτίρια κατεδαφίστηκαν και ποτάμια μπαζώθηκαν και έγιναν δρόμοι για να κινούνται οι Αθηναίοι με τα αυτοκίνητά τους.
Ηριδανός
Στον Ιλισό χυνόταν ο Ηριδανός που ξεκινούσε από τον Λυκαβηττό και κατέβαινε από το Κολωνάκι. Κατά τη διάρκεια των εργασιών του Μετρό στην πλατεία Συντάγματος, ανακαλύφθηκε η αρχαία κοίτη του. Ο ποταμός συνεχίζει στις οδούς Μητροπόλεως και Ερμού, στην Αρχαία Αγορά και καταλήγει στον Κεραμεικό. Την κοίτη του Ηριδανού συνάντησε το Μετρό και στο Μοναστηράκι.
Βοϊδοπνίχτης και Κυκλόβορος
Από το Λυκαβηττό ξεκινούσε και ο Βοϊδοπνίχτης που χωριζόταν, με ένα μέρος του να περνάει από την οδό Δημοκρίτου και την οδό Ακαδημίας προς το Αρσάκειο. Από τα Τουρκοβούνια ξεκινούσε ο Κυκλόβορος, ένας από τους μεγαλύτερους χειμάρρους της Αθήνας, που έφθανε στο Πεδίον του Άρεως και διαμέσου της οδού Μάρνη κατέληγε στην πλατεία Βάθης….
Αλάσσωνας, Βουρλοπόταμος, Ποδονίφτης και το Ρέμα της Πικροδάφνης
Το Παγκράτι και τον Βύρωνα διέσχιζαν ο Αλασσώνας και το ρέμα «Πήδημα της Γριάς» αντίστοιχα. Στο Φάληρο χύνονταν ο Βουρλοπόταμος (ή Ξηροτάγαρος) και το ρέμα της Πικροδάφνης. Το ρέμα του Ποδονίφτη κυλάει κάθετα τους δήμους Χαλανδρίου, Ψυχικού, Φιλοθέης και Ν. Ιωνίας, διασχίζει υπόγεια τη Λεωφόρο Κηφισίας καταλήγοντας στον Κηφισό….
Έργο του βρετανού ζωγράφου Edward Dodwell
Τυπώθηκε στο Λονδίνο το 1821
Ο Κηφισός στο σημείο που σήμερα αποκαλούμε Τρεις Γέφυρες (και τότε είχε όντως τρεις γέφυρες)
Αθήνα 1927
Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ
Ο Κηφισός φωτογραφημένος κάτω από την εθνική οδό Αθηνών-Λαμίας
Αθήνα, 26 Απριλίου 2009
Δεξιά ο αμερικανός ποδηλάτης William Sachtleben
Φωτογράφος: Thomas Gaskell Allen Jr.
Έργο του βρετανού ζωγράφου Harry John Johnson
Το Μετς και ο Ιλισός, φωτογραφημένοι από τον λόφο του Αρδηττού, στις αρχές του 20ου αιώνα
Φωτογράφος: Ναύαρχος Νικόλαος Κ. Μακκάς
Φωτογραφικό Αρχείο Ελιά
-Άποψη της Ακρόπολης, μάλλον από το Θησείο, περίπου 1922:
Ο Ιλισός το 1910 περίπου στο ύψος της Καλιρρόης…
Ιλισός, Καλλιθέα, δεκαετία 1960. Από την προσωπική συλλογή του συλλέκτη Λίζας Κουτσαπλή, αρχείο Γεωργίου Μπακούρου
Φωτογράφος: Δημοσθένης Μπούκης
-Άποψη από Καισαριανή προς Τουρκοβούνια, φωτογράφος Walter Hege, περίπου 1928-1929:
-Αστεροσκοπείο, 1906:
Μερική άποψη από την Ακρόπολη, ημερομηνία άγνωστη:
Léon Joubert, τέλη 19ου – αρχές 20ου αιώνα.
Σημερινή τοποθεσία: στο τέλος της Λεωφόρου Καποδιστρίου, μεταξύ Καλογρέζας, Περισσού και Νέας Ιωνίας.
Έργο του σκωτσέζου ζωγράφου Hugh William “Grecian” Williams
Κάντε like στη σελίδα μας στο Facebook και ακολουθήστε μας στο Instagram
Φανταστκες φωτογραφίες
Ευχαριστούμε Πολύ.!
Τα κείμενα που ακολουθούν τις καταπληκτικές φωτογραφίες του θέματος, “Όταν η Αθήνα είχε πηγές, ποτάμια και γεφύρια…”, είναι αρκετά κατατοπιστικό αλλά βρίθει ανακριβειών.