Άγιος Ελευθέριος
Ιερωμένος και μάρτυρας (ιερομάρτυρας) της Χριστιανικής Εκκλησίας. Η μνήμη του γιορτάζεται στις 15 Δεκεμβρίου από την Ορθόδοξη Εκκλησία και στις 18 Απριλίου από την Καθολική Εκκλησία.
Ο Ελευθέριος γεννήθηκε στη Ρώμη τον 2ο αιώνα, από πλούσιο πατέρα, τον οποίο έχασε από πολύ νωρίς. Ανατράφηκε από τη μητέρα του Ανθία, η οποία είχε μεταστραφεί στον χριστιανισμό από μαθητές του Αποστόλου Παύλου. Από μικρός ο Ελευθέριος ξεχώρισε για την πίστη του και τη θεολογική του επάρκεια. Σε ηλικία 15 ετών χειροτονήθηκε διάκονος, στα 17 του πρεσβύτερος και στα 20 του ο Πάπας Ανίκητος του ανέθεσε τον επισκοπικό θρόνο της περιοχής του Ιλλυρικού (σημερινής Αλβανίας), με έδρα τον Αυλώνα (σημερινό Βλόρε).
Άγιος Ελευθέριος
Ο Αδριανός απηυδισμένος διέταξε να φυλακιστεί ο άγιος για να πεθάνει από ασιτία. Εκεί στο ανήλιαγο κελί του ο Θεός του έστελνε τροφή με ένα περιστέρι. Αφού ούτε και στη φυλακή πέθανε ο άγιος, ο αυτοκράτορας έδωσε εντολή να τον δέσουν πίσω από δύο άγρια άλογα, ώστε να κατακοπούν οι σάρκες του και να πεθάνει με ελεεινό τρόπο. Άγγελος Κυρίου ημέρεψε τα άλογα, έλυσε τον άγιο από τα δεσμά και τον οδήγησε σε ένα βουνό, στο οποίο έμεινε προσευχόμενος, εν μέσω άγριων θηρίων, τα οποία κατόρθωσε να εξημερώσει.
Μερικοί κυνηγοί, που είδαν τον άγιο στο βουνό, το ανέφεραν στον αυτοκράτορα, ο οποίος έστειλε ένα στρατιωτικό απόσπασμα να τον συλλάβει. Τα άγρια θηρία όρμησαν εναντίον των στρατιωτών, αλλά ο άγιος τα διέταξε να ηρεμήσουν και να γυρίσουν στις φωλιές τους. Ακολούθησε τους στρατιώτες διδάσκοντάς τους να αρνηθούν την πλάνη τους. Μερικοί από αυτούς πίστεψαν στον Χριστό.
Όταν έφτασε στη Ρώμη, ο αυτοκράτορας τον οδήγησε στην αρένα για τον κατασπαράξουν τα άγρια θηρία, όπως πίστευε. Μία λέαινα και ένα λιοντάρι που τον πλησίασαν, αντί να του επιτεθούν άρχισαν να του φιλούν τα πόδια. Βλέποντας ο αυτοκράτορας τη συμπεριφορά των λιονταριών και ακούγοντας την ιαχή του πλήθους «μέγας ο Θεός των χριστιανών» διέταξε τον αποκεφαλισμό του Ελευθερίου. Τη σκηνή του μαρτυρίου του παρακολουθούσε η μητέρα του Ανθία, η οποία έτρεξε να αγκαλιάσει για τελευταία φορά το άψυχο σώμα του γιου της. Δεν πρόλαβε, αφού οι δήμιοι την αποκεφάλισαν και αυτή.
Την ημέρα της εορτής του Αγίου Ελευθερίου, η εκκλησία τιμά και τη μνήμη της μητέρα του Ανθίας, του Αγίου Κορέμονος (του επάρχου της Ρώμης), αλλά και των δύο δημίων που τον αποκεφάλισαν και αποκεφαλίστηκαν γιατί πίστεψαν στον Χριστό. Τα λείψανα του Αγίου Ελευθερίου βρίσκονται στον ομώνυμο ναό στο Ριέτι της Ιταλίας.
Στη Ελλάδα, ο άγιος Ελευθέριος θεωρείται προστάτης των εγκύων γυναικών. Πολλές επίτοκοι γυναίκες επικαλούνται τη βοήθεια του και ακουμπούν το εικονισματάκι του αγίου πάνω τους για τους δώσει «καλή λευτεριά».
Απολυτίκιο Αγίου Ελευθερίου
Ιερέων ποδήρει κατακοσμούμενος, και αιμάτων τοις ρείθροις επισταζόμενος, τω Δεσπότῃ σου Χριστώ μάκαρ ανέδραμες, Ελευθέριε σοφέ, καθαιρέτα του Σατάν. Διο μη παύσῃ πρεσβεύων, υπὲρ των πίστει τιμώντων, την μακαρίαν σου άθλησιν.
