Τα θαμμένα ποτάμια της Αθήνας

ΙΛΙΣΟΣ, ΚΗΦΙΣΟΣ ΚΑΙ ΗΡΙΔΑΝΟΣ ΔΙΕΡΡΕΑΝ ΤΗΝ ΠΕΔΙΑΔΑ ΤΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ. ΤΩΡΑ ΕΙΝΑΙ ΟΛΑ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΜΠΑΖΑ.

Τα θαμμένα ποτάμια της Αθήνας-eikones.top
Φωτογραφία: Αθήνα 1801-1806. Οι καταρράκτες του Ιλισού, το Ολυμπιείον, η Ακρόπολη και ο Λυκαβηττός. Τυπώθηκε στο Λονδίνο το 1821. Ζωγράφος: Edward Dodwell

 

Τρεις ήταν οι βασικοί ποταμοί που διέρρεαν την πεδιάδα της Αττικής κατά την αρχαιότητα, οι δύο εκ των οποίων απλώνονταν πέραν των ορίων της πόλεως. Το δυτικό και μεγαλύτερο τμήμα της πεδιάδας έβρεχε ο Κηφισός, που είχε τις πηγές του στους πρόποδες της Πάρνηθος στα βόρεια και συνέχιζε την πορεία του για 27 χλμ., έως ότου εκχυνόταν στον Φαληρικό Kόλπο.

Το ανατολικό τμήμα διέσχιζε ο Ιλισός, ο οποίος εκκινούσε από τις υπώρειες του Υμηττού κατευθυνόμενος προς δυσμάς, παρέρρεε τον Αρδηττό και, μέσω της κοιλάδος που σχηματιζόταν ανάμεσα στους λόφους των Μουσών (Φιλοπάππου) και της Σικελίας (δεξιά της σύγχρονης λεωφόρου Συγγρού), δεχόταν στην κοίτη του τα νερά του Ηριδανού και εν συνεχεία συναντούσε τον Κηφισό στα νοτιοανατολικά.

READ  Οι καλύτερες παραλίες με άμμο στην Αττική: Τέσσερις προτάσεις

Μικρότερος των δύο προηγούμενων ήταν ο Ηριδανός, που ανέτελλε στις νότιες πλαγιές του Λυκαβηττού, έναντι των Διοχάρους πυλών, όπου βρισκόταν και η Πάνοπος κρήνη· κυλώντας βορείως της Ακροπόλεως, περνούσε μέσα από την Αγορά και, συνεχίζοντας τη ροή του βορειοδυτικά, κατά μήκος του βορείου κρασπέδου της Πνυκός, εξερχόταν του τείχους σε σημείο κοντά στην Ιερά Πύλη και, αφού χανόταν υπογείως για μερικές εκατοντάδες μέτρα, στρεφόταν προς νότον, όπου εξέβαλλε στον Ιλισσό.

READ  Νεκρός 38χρονος εθελοντής πυροσβέστης στην Ιπποκράτειο Πολιτεία

Ήδη από τα χρόνια της επέκτασης της πόλης από τον Θεμιστοκλή περιελήφθη εντός των τειχών της, ενώ στους ρωμαϊκούς χρόνους φαίνεται ότι καταχώσθηκε (καλύφθηκε) και κατασκευάσθηκε μεγάλος υπόνομος εντός της κοίτης του.

Εκτός των προαναφερθέντων, υπήρχαν δύο ακόμη, μικρότεροι ποταμοί, ο Σκίρος και ο Κυκλοβόρος, προς δυσμάς της πόλεως μεταξύ του Διπύλου και του Κηφισού και (μάλλον) προς βορράν της πόλεως αντιστοίχως. — © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

READ  Το ελληνικό χωριό που… δεν έχει δρόμους!
Τα θαμμένα ποτάμια της Αθήνας-eikones.top
Φωτογραφία: Αθήνα περ. 1890-1896. Παλιό γεφύρι στον Κηφισό.

 

 

 

Φωτογραφία: Αθήνα περ. 1844. Στην περιοχή του Ιλισού. Harry John Johnson, Βρετανός ζωγράφος.

 

 

 

 

Τα θαμμένα ποτάμια της Αθήνας-eikones.top
Φωτογραφία: Στην Καλλιρρόη κι από πάνω ο Ναός του Ολυμπίου Διός, Αθήνα 12 Ιουνίου, 1848. Edward Lear, Συγγραφέας & Ζωγράφος. © Private Collection

 

 

Φωτογραφία: Η Ακρόπολη, ο Ναός του Ολυμπίου Διός και ο Ιλισός, Αθήνα 1875. Φωτογραφία: Πέτρος Μωραΐτης. Αριστερά μέσα στο «δασάκι» πρέπει να ήταν κάποιο παριλίσιο θέατρο.

 

 

Τα θαμμένα ποτάμια της Αθήνας
Φωτογραφία: Ο Ηριδανός περνά δίπλα από τον Ναό του Ηφαίστου στο Θησείο, Αθήνα 1832. Έργο του σκωτσέζου ζωγράφου Hugh William “Grecian” Williams.

 

Φωτογραφία: Οδός Καλλιρρόης,με τον Ιλισό ανοικτό ακόμα. Η εκκλησία στο βάθος είναι ο Άγιος Παντελεήμονας Ιλισού.

 

 

Φωτογραφία: Αθήνα, 7 Μαρτίου 1891. Η πηγή Καλλιρρόη και δεξιά ο Αμερικανός ποδηλάτης William Sachtleben. Φωτογράφος: Thomas Gaskell Allen Jr.

 

 

 

Τα θαμμένα ποτάμια της Αθήνας
Φωτογραφία: Ιλισός στο ύψος της Χαροκόπου – Καλλιθέα 1941 – 1944. Παιδιά μαζεύουν χόρτα.

 

 

 

Φωτογραφία: Ο Ιλισός, ύστερα από βροχή και η γέφυρα στην οποία κατέληγε η οδός Πετμεζά. Στο βάθος η παλιά εκκλησία και η υπό ανέγερση νέα του Αγίου Παντελεήμονος. Στην κορυφή του λοφίσκου τα ερείπια του παλιού ανεμόμυλου. (1914)

 

 

Τα θαμμένα ποτάμια της Αθήνας
Φωτογραφία: Η γέφυρα πάνω στο Ιλισό ποταμό. Ήταν στο ύψος της Ριζάρη. Αριστερά τα πυροβολικά εκεί που χτίστηκε το Πολεμικό Μουσείο. Στο βάθος διακρίνεται ο Ευαγγελισμός και ο Λυκαβηττός, 1918.

 

 

 

Φωτογραφία: Το γεφύρι αυτό υπήρχε στην σημερινή Βασ. Όλγας και ένωνε την πλευρά που δημιουργήθηκε το Ζάππειο με τα παριλίσια θέατρα.

 

 

Φωτογραφία: Αθήνα 1900-1921. Καλλιρρόη και Ιλισός. Δεξιά το εκκλησάκι της Αγίας Φωτεινής. Στο βάθος το Παναθηναϊκό Στάδιο. Η επιμαρμάρωσή του ολοκληρώθηκε το 1900. Πιο αριστερά και πάλι στο βάθος διακρίνεται το Πανόραμα Θων που το κατεδάφισαν το 1921. Από εκεί και η χρονολόγηση της εικόνας. Έρευνα-Ταυτοποίηση-Κείμενο: © Despina Drepania

 

 

Τα θαμμένα ποτάμια της Αθήνας
Φωτογραφία: Η κοίτη του Ιλισού, ο Ναός του Ολυμπίου Διός και η Ακρόπολη. Από αυτό το γεφυράκι πηγαίναν και στο παριλίσιο θέατρο «Παράδεισος».

 

 

Φωτογραφία: Η πηγή Κεφαλάρι του Κηφισού, που έδωσε το όνομά της στη γνωστή γειτονιά της Κηφισιάς.

 

 

Τα θαμμένα ποτάμια της Αθήνας
Φωτογραφία: Ο Κηφισός των αρχών του αιώνα.

 

πηγή

 

Αφήστε μια απάντηση